-
Είναι γεγονός ότι ορισμένοι κάτοικοι της περιοχής ελπίζουν ότι η ένταξη του έργου «αλιευτικό καταφύγιο στον Απόλλωνα Νάξου» θα μπορούσε να αναζωογονήσει την περιοχή, που μάλλον έχει πέσει σε κρίση. Ως ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ όμως, έχοντας μελετήσει το θέμα και στοχεύοντας σε ένα μοντέλο ευημερίας της περιοχής μέσα από ένα ολοκληρωμένο σχέδιο προστασίας και ανάδειξης της περιοχής του Απόλλωνα και των άλλων χωριών της περιοχής αυτής της Νάξου, καλούμε το Περιφερειακό Συμβούλιο να μην λάβει βιαστικές αποφάσεις για ένταξη του έργου για χρηματοδότηση στο ΕΣΠΑ. Αντιπροτείνουμε – παρά την πρόσφατη απόρριψη της προσφυγής από το ΣΤΕ- να υπάρχει ένας ουσιαστικός διάλογος για να επανεξεταστούν οι προτεραιότητες για την περιοχή συνολικά, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας κατάλληλου αλιευτικού καταφυγίου, προστασίας της παραλίας, διατήρησης και ανάδειξης του αρχαιολογικού πλούτου και αντιμετώπσιης του προβλήματος επεξεργασίας των λυμάτων με κατάλληλα συστήματα (η υπάρχουσα εγκατάσταση δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα θα έλυνε, λόγω άστοχου σχεδιασμού και κακής λειτουργίας του). Να σημειώσουμε ότι και με ερωτήσεις και επερωτήσεις που έχουμε καταθέσει (αλλά δεν έχουν απαντηθεί μέχρι σήμερα), επισημαίνουμε τους κινδύνους που προκύπτουν από αστοχίες στον σχεδιασμό και την πολύπλευρη εξέταση ενός έργου, όπως είναι ένα «αλιευτικό καταφύγιο» (συνήθως με τον όρο αυτό καλύπτονται διαφορετικά έργα και όχι έργα για την προστασία επαγγελματικών αλιευτικών σκαφών).
Επισημαίνουμε τα προβλήματα που καθιστούν το έργο προβληματικό και είναι πιθανόν να υπονομεύσουν την δυνατότητα μακροχρόνιας ευημερίας της περιοχής του Απόλλωνα:
– Η μελέτη του έργου δεν εξετάσει εναλλακτικές θέσεις ως προς την θέση και τη διεύθυνση του κυματοθραύστη ή/και τον αριθμό των απαραίτητων κυματοθραυστών, αλλά βασίζεται σε ένα υφιστάμενο έργο που υλοποιήθηκε χωρίς μελέτη και μεγάλο μέρος του, καταστράφηκε αμέσως μετά την κατασκευή του (36 από τα αρχικά 100μ).
– Η έλλειψη εναλλακτικών λύσεων μας κάνει επιφυλακτικούς κατά πόσο το προτεινόμενο έργο είναι η βέλτιστη λύση ως προς το θέμα της υποβάθμισης του τοπίου, της συμβατότητας με το οικιστικό και φυσικό περιβάλλον της περιοχής και του οικισμού και της οπτικής επαφής του οικισμού και της παραλίας με τον θαλάσσιο ορίζοντα.
– Η απαραίτητη για την εξέταση των εναλλακτικών θέσεων ακτομηχανική μελέτη εκπονήθηκε εκ των υστέρων και αναγκαστικά εξέτασε ΜΟΝΟ τη μία και μοναδική θέση και διεύθυνση που πρότεινε η Μελέτη. Επιπλέον, στα πλαίσια της Ακτομηχανικής Μελέτης δεν έγιναν οι απαραίτητες ρευματομετρήσεις ούτε χρησιμοποιήθηκαν αξιόπιστα μετεωρολογικά και υδρογραφικά δεδομένα για την περιοχή, τα οποία δεν έχουν ποτέ μετρηθεί. Επίσης η Ακτομηχανική Μελέτη αντιμετώπισε πρόχειρα το θέμα των πλημμυρικών παροχών του χειμάρρου που εκβάλλει στην περιοχή του όρμου του Απόλλωνα (χωρίς δηλαδή εκτίμηση της παροχής του) και αγνοώντας την παράνομη εκτροπή του. Αστοχία στη ακτομηχανική μελέτη μπορεί, όμως, να οδηγήσει σε φαινόμενα έντονης διάβρωσης, όπως έγινε πχ με την κατασκευή του «αλιευτικού καταφυγίου» στον Πλατύ Γυαλό της Σίφνου.
– Η βασική μας, όμως, διαφωνία για το έργο είναι ότι μέρος του (ο αντιπροσαμμωτικός μόλος) καταστρέφει ένα μνημείο, τον αρχαίο μόλο, του οποίου την κήρυξη έχει ζητήσει εδώ και δύο χρόνια η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων από το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Νοτίου Αιγαίου. Σημειώνουμε εδώ ότι η απόφαση του ΣΤΕ δεν έλαβε υπ΄ όψη της το γεγονός αυτό. Επισημαίνουμε,, όμως ότι το Περιφερειακό Συμβούλιο δεν μπορεί να αγνοήσει το γεγονός, ούτε το ενδεχόμενο νέας προσβολής του έργου και απώλειας των σχετικών πόρων που θα διατεθούν στο έργο. Κατά τη γνώμη μας, με βάση το γεγονός αυτό, δεν διαθέτει την απαραίτητη ωριμότητα.
Η πρόταση μας είναι να υιοθετηθεί και να προωθηθεί άμεσα νέα, εναλλακτική διαδικασία για την προώθηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου προστασίας και ανάδειξης της περιοχής που:
– αναδεικνύει, αποκαλύπτει και προστατεύει τον αρχαιολογικό πλούτο της περιοχής (λατομείο, Κούρος, αρχαίος μόλος), αναστηλώνει /αναδεικνύει τον αρχαίο μόλο κι ενθαρρύνει την επίσκεψη και οργανωμένη ξενάγηση όχι μόνο περαστικών τουριστών αλλά και ομάδων από αρχαιολογικές σχολές, μαθητών και φοιτητών κα
– επανασχεδιάζει την επεξεργασία των λυμάτων, ίσως σε άλλη καταλληλότερη τοποθεσία και πιθανόν με τη χρήση φυσικών μέσων (φυτά και φίλτρα άμμου-χαλικιών), ώστε να αντιμετωπιστεί ένα σοβαρό πρόβλημα της περιοχής,
– προωθήσει δίκτυο μονοπατιών που να συνδέουν τον Απόλλωνα με τα άλλα χωριά της περιοχής,
– σχεδιάζει αλλά με σωστό τρόπο ένα έργο κατάλληλο πραγματικά για την προστασία των σκαφών της περιοχής, που όμως βασίζεται σε:
– επί τόπου μετρήσεις ρεμάτων και κυμάτων και μετεωρολογικών δεδομένων (κάτι που θα έπρεπε ήδη να έχει γίνει, και εδώ υπάρχουν ευθύνες),
– μελέτη εναλλακτικών λύσεων ως προς τη θέση, τη διεύθυνση, τον αριθμό και το υλικό των απαιτούμενων κυματοθραυστών, ώστε να μην καταστραφεί ο αρχαίος μόλος,
– διερεύνηση της δυνατότητας επαναφοράς του χειμάρρου στην αρχική του κοίτη (νοτιότερα) προκειμένου η φερτή ύλη να μη διαχέεται σε ολόκληρο τον όρμο